Sự bổ nhiệm Quique Setién vào vị trí huấn luyện viên trưởng của Barcelona vào năm 2020 đã gây ra nhiều tranh luận. Liệu ông có phải là người đàn ông phù hợp để dẫn dắt gã khổng lồ xứ Catalan bước vào một kỷ nguyên mới, hay chỉ là một lựa chọn tạm thời? Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích sự nghiệp và triết lý bóng đá của Setién, cùng với những yếu tố dẫn đến quyết định bổ nhiệm đầy bất ngờ này của Barcelona.
Giới thiệu về Quique Setién
Tiểu sử và sự nghiệp ban đầu
Quique Setién, sinh năm 1963 tại Santander, Tây Ban Nha, là một cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp thi đấu ở vị trí tiền vệ. Sự nghiệp cầu thủ của ông chủ yếu diễn ra ở các câu lạc bộ thuộc hạng trung bình của Tây Ban Nha, không mấy nổi bật về thành tích. Tuy nhiên, kinh nghiệm thi đấu này đã góp phần hình thành nên triết lý bóng đá đặc trưng của ông sau này. Sự nghiệp cầu thủ của Setién có thể không rực rỡ, nhưng nó đã đặt nền tảng quan trọng cho việc ông trở thành một nhà chiến lược tài ba trên sân cỏ. Ông không sở hữu danh hiệu cầu thủ xuất sắc, nhưng việc trải nghiệm nhiều vị trí trên sân, từ tiền vệ phòng ngự đến tiền vệ tấn công, đã giúp ông hiểu rõ từng vị trí và vai trò của họ trên sân, điều vô cùng hữu ích trong công tác huấn luyện. Điều này khác hẳn với nhiều huấn luyện viên chỉ dựa trên kinh nghiệm huấn luyện mà thiếu đi sự thấu hiểu sâu sắc về từng vị trí trên sân. Chính kinh nghiệm này là một trong những yếu tố quan trọng giúp định hình triết lý huấn luyện của ông sau này.
Những thành công trước Barcelona
Trước khi đến với Barcelona, Quique Setién đã có một sự nghiệp huấn luyện đáng kể, mặc dù không giành được những danh hiệu lớn. Ông đã dẫn dắt nhiều câu lạc bộ ở các giải đấu khác nhau của Tây Ban Nha, tạo dấu ấn với lối chơi kiểm soát bóng, tấn công sắc bén và tiqui-taca được tinh chỉnh. Thời gian ở Real Betis là giai đoạn nổi bật nhất trong sự nghiệp huấn luyện của ông. Tại đây, Setién đã xây dựng một đội bóng có lối chơi đẹp mắt, dựa trên sự phối hợp nhỏ gọn, kiểm soát bóng và những đường chuyền ngắn chính xác. Dù không giành được chức vô địch La Liga, ông vẫn nhận được sự ngưỡng mộ vì triết lý bóng đá tinh tế và khả năng phát triển tài năng trẻ. Thành công của Setién ở Real Betis không chỉ dựa trên kết quả, mà còn ở lối chơi đẹp mắt mà ông mang lại, một lối chơi được nhiều người hâm mộ đánh giá cao và là tiền đề cho sự bổ nhiệm của ông tại Barcelona. Chẳng hạn, trong mùa giải 2018-2019, Real Betis dưới sự dẫn dắt của Setién đã gây ấn tượng mạnh với lối chơi tấn công quyến rũ, thường xuyên triển khai các pha phối hợp nhỏ, nhanh và chính xác, dẫu vậy kết quả không được như kỳ vọng, chỉ cán đích ở vị trí thứ 10 tại La Liga.
Tại sao Barcelona chọn Quique Setién?
Chiến lược và triết lý bóng đá
Sự bổ nhiệm Setién vào Barcelona được xem là một sự lựa chọn mang tính chiến lược cao, phản ánh mong muốn của ban lãnh đạo đội bóng tìm kiếm một người có thể phục hồi lại triết lý bóng đá tiki-taka truyền thống của câu lạc bộ. Sau thời kỳ Ernesto Valverde, Barcelona cần một huấn luyện viên có thể khôi phục lại phong cách kiểm soát bóng, tấn công tổng lực và tạo ra một lối chơi đẹp mắt. Setién, với triết lý bóng đá dựa trên sở hữu bóng tuyệt đối, sự phối hợp ngắn chính xác và những đường chuyền sắc bén, được xem là sự lựa chọn phù hợp. Triết lý của ông nhấn mạnh vào sự sáng tạo, khả năng xử lý bóng khéo léo và sự di chuyển thông minh của các cầu thủ. Thật vậy, ông là một trong những người rất hiểu và tôn trọng triết lý tiki-taka truyền thống của Barcelona, và được cho là người có thể tái hiện lại đặc trưng này. Ông từng nói: “Bóng đá là một nghệ thuật.” Và triết lý bóng đá của ông thể hiện rõ ràng điều đó.
Yếu tố con người trong quyết định
Bên cạnh triết lý bóng đá, yếu tố con người cũng đóng vai trò quan trọng trong quyết định bổ nhiệm Setién. Ban lãnh đạo Barcelona tin tưởng vào khả năng quản lý con người và xây dựng tinh thần đồng đội của ông. Trong nhiều năm huấn luyện, Setién nổi tiếng với khả năng tạo ra bầu không khí tích cực trong phòng thay đồ và tạo dựng mối quan hệ tốt với các cầu thủ. Ông được xem là một người có khả năng truyền cảm hứng và thúc đẩy tinh thần chiến đấu cho đội bóng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với một đội bóng lớn như Barcelona, đòi hỏi sự hòa hợp và thống nhất cao giữa các cầu thủ. Việc thấu hiểu những cá tính khác biệt trong đội hình Barcelona và khả năng xây dựng sự gắn kết giữa họ cũng là yếu tố quan trọng, cần thiết cho thành công của ông.
Setien và phong cách chơi bóng của Barcelona
Tái tạo lối chơi kiểm soát bóng
Setién được giao nhiệm vụ khôi phục lại lối chơi kiểm soát bóng đặc trưng của Barcelona. Ông tập trung vào việc xây dựng một hệ thống kiểm soát bóng chặt chẽ, tạo ra nhiều cơ hội ghi bàn thông qua sự phối hợp nhỏ gọn, chính xác và nhịp nhàng giữa các tuyến. Mục tiêu là kiểm soát trận đấu hoàn toàn, làm chủ nhịp độ trận đấu và không để đối phương có nhiều cơ hội tấn công. Đây là một thách thức lớn, bởi lối chơi này đòi hỏi sự luyện tập bài bản và sự phối hợp ăn ý giữa các cầu thủ. Không chỉ cần sự thấu hiểu chiến thuật, mà việc thực hiện còn đòi hỏi sự nhạy bén và kỹ thuật cá nhân rất cao ở những cầu thủ tham gia.
Sự biến hóa trong đội hình và chiến thuật
Sự xuất hiện của Setién cũng đánh dấu một sự thay đổi đáng kể trong đội hình và chiến thuật của Barcelona. Ông đã điều chỉnh đội hình dựa trên triết lý của mình, tập trung vào các cầu thủ có khả năng kiểm soát bóng tốt, đường chuyền chính xác và sự sáng tạo trong tấn công. Việc lựa chọn nhân sự và chiến thuật cụ thể hiển nhiên phụ thuộc vào tình hình nhân sự đang có và đối thủ. Ông ưu tiên những cầu thủ có thể thực hiện lối chơi kiểm soát bóng và chuyền ngắn nhanh gọn, thoải mái thay đổi vị trí và phối hợp ăn ý với nhau. Sự điều chỉnh này hướng đến việc tối ưu hóa lối chơi kiểm soát bóng, tăng cường khả năng tấn công và làm cho Barcelona trở nên khó bị đánh bại hơn.
Những thách thức trong vai trò huấn luyện viên
Áp lực từ dư luận và người hâm mộ
Vai trò huấn luyện viên trưởng của Barcelona không chỉ là một công việc, mà còn là một trọng trách khổng lồ, đặt lên vai người nắm giữ nó áp lực vô cùng lớn từ dư luận và người hâm mộ. Barcelona, với lịch sử huy hoàng và một lượng fan hâm mộ khổng lồ trên toàn thế giới, đòi hỏi huấn luyện viên phải đạt được những thành tích xuất sắc liên tục. Mọi trận đấu, mọi quyết định chiến thuật, thậm chí cả việc lựa chọn cầu thủ vào đội hình xuất phát đều bị soi xét kỹ lưỡng. Một trận thua, một màn trình diễn tệ hại, hay thậm chí chỉ là một vài sai lầm nhỏ cũng đủ khiến dư luận dậy sóng, gây áp lực mạnh mẽ lên huấn luyện viên.
Ví dụ, việc Setien thay thế Valverde, một huấn luyện viên đã mang về hai chức vô địch La Liga liên tiếp, đã ngay lập tức tạo ra sự nghi ngờ và kỳ vọng mâu thuẫn trong lòng người hâm mộ. Một bộ phận cho rằng Setien là một lựa chọn táo bạo, mang đến lối chơi tấn công đẹp mắt hơn, trong khi một bộ phận khác lo ngại về kinh nghiệm và khả năng quản lý đội bóng lớn của ông. Áp lực này càng được nhân lên khi kết quả ban đầu không như kỳ vọng, dẫn đến những chỉ trích gay gắt từ truyền thông và người hâm mộ trên các mạng xã hội, thậm chí có cả những cuộc biểu tình phản đối. Sự kỳ vọng quá lớn, cùng với việc phải đối mặt với những đòi hỏi khắt khe từ phía báo chí và người hâm mộ, là một trong những thách thức lớn nhất mà Setien phải đối mặt. Ông cần phải có khả năng lãnh đạo mạnh mẽ, sự tự tin vững vàng và sự kiên nhẫn phi thường để vượt qua những thời điểm khó khăn này. Mỗi quyết định của ông đều phải được cân nhắc kỹ lưỡng, tính toán đến ảnh hưởng của nó lên tâm lý cả đội bóng và dư luận.
Đối đầu với các đối thủ cạnh tranh
Barcelona luôn phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các đội bóng hàng đầu khác ở La Liga, cũng như ở đấu trường châu Âu. Real Madrid, Atlético Madrid là những đối thủ truyền kiếp, luôn khao khát đánh bại Barcelona. Sự cạnh tranh này không chỉ dừng lại ở trên sân cỏ, mà còn lan rộng ra ngoài, bao gồm cả việc tranh giành những cầu thủ tài năng hàng đầu thế giới.
Setien bước vào một môi trường cạnh tranh vô cùng khốc liệt. Real Madrid dưới thời Zidane đã cho thấy sự ổn định đáng nể, trong khi Atlético Madrid luôn nổi tiếng với lối chơi chặt chẽ và khó chịu. Để cạnh tranh hiệu quả, Setien cần phải có những chiến lược và kế hoạch cụ thể, không chỉ tập trung vào việc phát triển lối chơi mà còn phải tính toán đến phong cách thi đấu của từng đối thủ, lựa chọn đội hình và chiến thuật phù hợp. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt chiến thuật, việc phân tích kỹ lưỡng điểm mạnh, điểm yếu của đối thủ, cũng như tìm ra điểm yếu trong lối chơi của họ, là vô cùng quan trọng để Barcelona có thể giành chiến thắng trong những cuộc đối đầu quan trọng. Thêm vào đó, quản lý tinh thần của đội bóng trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt cũng là một yếu tố không kém phần quan trọng để đạt được thành công.
Kết quả ban đầu dưới triều đại của Setien
Thành tích tại La Liga
Thời gian dẫn dắt Barcelona của Setien khá ngắn ngủi, nhưng đủ để cho thấy những khó khăn mà ông phải đối mặt. Sau khi thay thế Valverde, Setien nhận nhiệm vụ vực dậy một đội hình đang gặp nhiều vấn đề về phong độ và sự ổn định. Tuy nhiên, kết quả tại La Liga lại không được như kỳ vọng. Mặc dù khởi đầu với một vài chiến thắng, nhưng Barcelona lại trải qua chuỗi trận đấu không ổn định, với những trận thua không đáng có trước các đối thủ yếu hơn. Điều này đã dẫn đến việc Barcelona tụt hậu so với Real Madrid trong cuộc đua vô địch. Thất bại này được giải thích bởi nhiều nguyên nhân, từ sự thiếu gắn kết giữa các cầu thủ, sự thiếu ổn định trong lối chơi cho đến áp lực dư luận khổng lồ đã ảnh hưởng đến tinh thần toàn đội. Việc không thể nâng cao thành tích tại La Liga là một điểm trừ lớn trong sự nghiệp huấn luyện ngắn ngủi của Setien tại Barcelona. Dữ liệu thống kê về số trận thắng, thua, hòa, số bàn thắng, bàn thua trong giai đoạn này sẽ minh họa rõ ràng hơn cho những khó khăn mà ông gặp phải.
Thành công tại các giải đấu cúp
Trong thời gian ngắn ngủi dẫn dắt Barcelona, Setien không có nhiều cơ hội để thể hiện khả năng trong các giải đấu cúp. Mặc dù vậy, thành tích ở các đấu trường này cũng không thể coi là khả quan. Sự thiếu ổn định của đội hình và lối chơi khiến cho Barcelona không thể tạo ra những chiến thắng thuyết phục ở các trận đấu cúp. Kết quả này cũng góp phần vào việc Setien bị chỉ trích và sớm bị sa thải. Việc thiếu kinh nghiệm đối phó với áp lực và tính chất khốc liệt của các giải đấu cúp, cũng như việc không thể tận dụng tối đa đội hình và chiến thuật để đạt kết quả tốt nhất là các yếu tố góp phần vào kết quả đáng thất vọng này. Một phân tích chi tiết về các trận đấu cúp, cùng với đánh giá về chiến thuật và quyết định của Setien trong mỗi trận đấu sẽ giúp làm rõ hơn những nguyên nhân dẫn đến thành tích chưa như ý.
Tương lai của Barcelona dưới sự dẫn dắt của Setien (trong bối cảnh ông đã bị sa thải)
Dự đoán về đội hình và chiến thuật (suy đoán nếu ông ở lại)
Nếu Setien được tiếp tục dẫn dắt Barcelona, ông có thể tập trung vào việc xây dựng một đội hình trẻ trung, năng động và giàu sức sáng tạo. Ông có thể sẽ tìm cách kết hợp giữa những cầu thủ trẻ tài năng với những trụ cột giàu kinh nghiệm để tạo ra một tập thể mạnh mẽ và cân bằng. Về chiến thuật, Setien likely sẽ tiếp tục với lối chơi tấn công dựa trên sự kiểm soát bóng và những đường chuyền ngắn, chính xác. Điều này đòi hỏi một đội hình có kỹ thuật cá nhân cao và sự phối hợp nhịp nhàng giữa các tuyến. Tuy nhiên, để thành công, ông cần phải có thời gian và sự kiên nhẫn để hoàn thiện chiến thuật và làm quen với các cầu thủ. Sự điều chỉnh linh hoạt trong chiến thuật tùy thuộc vào đối thủ sẽ là một yếu tố quan trọng.
Những bước tiến cần thiết để thành công (trong bối cảnh ông đã bị sa thải)
Tuy nhiên, thực tế Setien đã bị sa thải. Để Barcelona có thể thành công trong tương lai với huấn luyện viên mới, cần phải có những bước tiến quan trọng. Đó là việc xây dựng một đội hình ổn định hơn, huấn luyện viên cần có thời gian dài để tạo nên sự gắn kết giữa các cầu thủ. Việc đầu tư vào đào tạo trẻ và xây dựng một học viện bóng đá mạnh mẽ cũng là điều cần thiết để đảm bảo nguồn cầu thủ chất lượng cho tương lai. Bên cạnh đó, việc thiết lập một chiến lược phát triển dài hạn, tính đến cả việc thay đổi ban huấn luyện lẫn đội ngũ cầu thủ, là cần thiết để xây dựng Barcelona trở thành một thế lực bóng đá thực sự vững mạnh.
Kết luận: Quique Setien và kỷ nguyên mới của Barcelona
Thời gian dẫn dắt Barcelona của Quique Setien ngắn ngủi và không thành công như mong đợi, đánh dấu một kết thúc không như ý muốn với kế hoạch xây dựng “kỷ nguyên mới”. Áp lực dư luận, sự cạnh tranh khốc liệt, và những khó khăn trong việc thích nghi với đội bóng lớn đã khiến cho Setien không thể hiện được hết năng lực của mình. Tuy nhiên, những thách thức ông gặp phải cũng là bài học quý giá cho Barcelona về việc lựa chọn và hỗ trợ huấn luyện viên, để hướng tới một tương lai vững mạnh hơn. Sự ra đi của Setien không hoàn toàn là thất bại, mà là một bài học đắt giá trong quá trình phát triển của câu lạc bộ.
Tầm ảnh hưởng lâu dài
Mặc dù thời gian dẫn dắt Barcelona của Quique Setién ngắn ngủi, chỉ vỏn vẹn 7 tháng, nhưng triết lý bóng đá và ảnh hưởng của ông vẫn còn đọng lại trong làng bóng đá thế giới, đặc biệt là tại Camp Nou. Tầm ảnh hưởng lâu dài của Setién không nằm ở thành tích thắng thua, mà ở sự thay đổi triết lý chơi bóng, một nỗ lực táo bạo để đưa Barcelona trở lại với truyền thống tiki-taka tinh tế, nhưng hiện đại hơn.
Thứ nhất, Setién đã cố gắng khôi phục lại lối chơi kiểm soát bóng, phối hợp nhỏ, ngắn, nhanh và chính xác, vốn là thương hiệu của Barcelona thời đỉnh cao dưới thời Pep Guardiola. Ông đã tập trung vào việc tăng cường khả năng giữ bóng, luân chuyển bóng một cách nhịp nhàng và hiệu quả. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi một quá trình xây dựng lâu dài, không thể đạt được trong thời gian ngắn. Ví dụ, trong những trận đấu mà Barcelona thi đấu tốt dưới thời Setién, ta thấy rõ sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa các tuyến, sự di chuyển không bóng thông minh của các tiền vệ và tiền đạo, tạo ra nhiều cơ hội nguy hiểm. Tuy thành tích không như mong muốn, nhưng việc Setién mang lại bóng đá đẹp mắt, tinh tế là không thể phủ nhận. Ông đã thể hiện sự kiên định với triết lý của mình, bất chấp áp lực thành tích.
Thứ hai, Setién đã đề cao yếu tố cá nhân trong lối chơi tập thể. Ông đã khuyến khích các cầu thủ tự do phát huy khả năng sáng tạo cá nhân trong khuôn khổ chiến thuật chung. Điều này được thể hiện rõ ở sự tự do của Messi, dù không được bao quanh bởi những tiền vệ trung tâm làm nhiệm vụ kiến tạo thuần túy như trước đây, Messi vẫn là trung tâm của mọi đợt tấn công. Trong một vài trận đấu, sự sáng tạo cá nhân của Messi đã giúp Barcelona gỡ hoà hay thắng trận. Tuy nhiên, việc này cũng đòi hỏi sự cân bằng tinh tế giữa cá nhân và tập thể, một điểm mà Setién có lẽ chưa hoàn thiện được trong thời gian ngắn.
Cuối cùng, ảnh hưởng của Setién còn thể hiện qua việc ông đã đặt nền móng cho một triết lý bóng đá hiện đại, kết hợp giữa tiki-taka truyền thống với yếu tố tấn công tốc độ, nhằm khắc phục những điểm yếu của kiểu đá kiểm soát bóng thuần túy . Điều này được nhìn thấy rõ trong những nỗ lực pressing tầm cao và phản công nhanh của Barcelona dưới thời ông. Mặc dù chiến lược này không luôn thành công, nhưng nó chứng tỏ sự thích nghi với xu hướng bóng đá hiện đại.
Đánh giá của người hâm mộ và chuyên gia
Sự ra đi của Quique Setién ở Barcelona đã để lại nhiều tranh luận trong dư luận. Người hâm mộ có những phản hồi trái chiều. Một bộ phận fan hâm mộ đánh giá cao triết lý bóng đá của ông, ca ngợi lối chơi đẹp mắt, tinh tế, mang đậm dấu ấn tiki-taka truyền thống. Họ cho rằng Setién đã tạo ra một Barcelona có “gu” chơi bóng khác biệt so với thời gian trước đó, đáng tiếc là thời gian quá ngắn để ông thể hiện hết năng lực. Tuy nhiên, cũng có không ít người hâm mộ chỉ trích ông về thành tích khiêm tốn, sự thiếu linh hoạt trong chiến thuật và việc không thể kiểm soát được phòng thay đồ. Sự thất bại thảm hại trước Bayern Munich 2-8 ở Champions League đã khiến uy tín của ông sụt giảm thảm hại.
Các chuyên gia cũng có những đánh giá khác nhau. Một số chuyên gia cho rằng triết lý của Setién là phù hợp với Barcelona trong dài hạn, nhưng ông cần thêm thời gian để xây dựng đội hình và triển khai chiến thuật. Họ nhấn mạnh việc Setién đã cố gắng khôi phục lại bản sắc tiki-taka là một nỗ lực đáng ghi nhận. Tuy nhiên, các chuyên gia khác lại chỉ trích ông vì sự cứng nhắc trong chiến thuật, thiếu khả năng xoay chuyển tình thế trong những trận đấu khó khăn. Họ cho rằng Setién chưa thể hiện được khả năng đáp ứng áp lực cao của một CLB lớn như Barcelona. Bảng so sánh dưới đây tóm tắt những đánh giá trái chiều:
| Nhóm người đánh giá | Đánh giá tích cực | Đánh giá tiêu cực |
| Người hâm mộ | Lối chơi đẹp mắt, tinh tế, đậm chất tiki-taka; Nỗ lực khôi phục bản sắc Barcelona | Thành tích khiêm tốn; Thiếu linh hoạt chiến thuật; Khó kiểm soát phòng thay đồ |
| Chuyên gia | Triết lý phù hợp với Barcelona về dài hạn; Nỗ lực khôi phục tiki-taka; | Cứng nhắc trong chiến thuật; Thiếu khả năng xoay chuyển tình thế; Không đáp ứng áp lực ở CLB lớn |
Kết luận: Thời gian dẫn dắt Barcelona của Quique Setién tuy ngắn ngủi, nhưng triết lý bóng đá và nỗ lực của ông vẫn để lại dấu ấn đáng kể. Ông đã đề cao lối chơi tiki-taka tinh tế, kết hợp với yếu tố hiện đại, tạo nên một Barcelona có gu chơi bóng khác biệt. Tuy thành tích không đáp ứng mong đợi, nhưng nỗ lực của Setién trong việc xây dựng một Barcelona có bản sắc và đẹp mắt là điều đáng để ghi nhận. Sự phản hồi trái chiều của người hâm mộ và chuyên gia cho thấy sự phức tạp và nhiều quan điểm khác nhau đối với giai đoạn ngắn ngủi nhưng đầy ấn tượng này trong lịch sử Barcelona.
